Tarihi
Tillo İlçesi 3647 sayılı kanunla 18 Mayıs 1990′ tarihinde’da ilçe olmuştur. Tillo’nun Süryanice anlamı “Yüksek Ruhlar” ‘dır. 1514’te Yavuz Sultan Selim’in Çaldıran Seferi sonunda Osmanlı egemenliğine geçen İlçe, Cumhuriyet’in ilk yıllarından itibaren Siirt İli’ne bağlı bir bucaktı.
Tillo daha sonra Aydınlar adıyla ilçe olmuştur. 30 Ekim 2013 tarihinde adının tekrar Tillo olması mecliste kabul edilmiştir. İlçe’de İsmail Fakirullah Hz. ve İbrahim Hakkı Hz. gibi ilim adamları ve mutasavvıfların yaşamış olması İlçe’yi kültür açısından önemli kılmaktadır.
Coğrafi durumu
Tillo İlçesi, 42. boylam ve 38. enlem dereceleri arasında, Siirt’e 7 Km. uzaklıktadır. Doğusunda Pervari, kuzeydoğusunda Şirvan, batısında Siirt İli ile çevrilidir.İlçe’nin iklimi karasal iklim olup, yazları kurak ve sıcak, kışları soğuk ve yağışlıdır. İlçe’nin etrafı hafif engebeli dağlarla çevrilidir. Doğu tarafından kıvrımlı olarak Botan Çayı geçmektedir.
Yeryüzü şekilleri bakımından engebelidir. Toprağı kireçli olup, tarıma elverişli arazisi azdır. Bitki örtüsü olarak bozkırlarla kaplıdır. Bodur ve çalılık ağaçlıkları çoktur. Orman bakımından zengin olmayıp, yer yer meşe, fıstık, bıttım, armut, badem ağaçları ile çok sayıda üzüm bağlarına rastlanmaktadır. İlçe su yönünden zengin olmadığı halde eski sarnıç ve kuyuları bolcadır. Ancak kuyu ve sarnıç suları kireçli ve tuzlu olmalarından ötürü pek kullanılmamaktadır. İlçe’nin ovası ve platosu yoktur.
Ekonomi
Genel olarak Tillo‘nun ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayanmakla beraber, oldukça zayıftır. İlçe’de büyük oranda göç yaşanmıştır ve bu göç devam etmektedir. Siirt İli’ne çok yakın olması da İlçe’nin gelişmesi bakımından bir dezavantajdır. İlçe halkı geçimini genelde tarım ve hayvancılıkla sağlamaktadır. Arazi durumuna göre fıstık, üzüm ve bıttım yetiştirilmektedir. İlçe’de arıcılıkla iştigal eden kişiler olmakla birlikte arı kovanı sayısı oldukça azdır.
İlçe turizm açısından önemli bir potansiyele sahiptir. Özellikle İsmail Fakirullah Hz. ve İbrahim Hakkı Hz.’leri gibi yurt ve dünya çapında adını duyurmuş ünlü simaların türbelerinin ziyaretçileri pek çoktur.
Kültür
Bir toplumun manevi varlığını ve düşünce birliğini meydana getiren fikir ve sanat eserlerinin ve ananelerinin bütünü olan kültür, İlçe’de yaşayan vatandaşlarda kendine özgü bir yapı arz etmektedir. Bölgede egemen olmuş medeniyetlerin geleneği, örfü, güzel sanatları ile bu kültüre etki ettiğini ve özünü, dini dünya görüşünü teşkil ettiğini görüyoruz. İlçe’nin eğitim ve kültür yönüyle zengin bir tarihi vardır. İlçe türbe ve ziyaret yerlerinin çok oluşu sebebiyle yöre halkının ve diğer bölgelerden gelen ziyaretçilerin akınına uğramaktadır. İlçe’de ayrıca, İsmail Fakirullah Hz. ve İbrahim Hakkı Hz.’ne ait eserlerle, kullandıkları eşyaların sergilendiği özel bir müze bulunmaktadır.
Tillo ’da medfun İbrahim Hakkı Hz. Hocası İsmail Fakirullah Hz.’nden “Marifetname” adlı eserinde şöyle söz eder: “Şeyhim İsmail Fakirullah Hz.’nin Atası Mevlana Molla Ali Hz., Cizre’de (Şırnak’ın İlçesi) alimlerin reisi iken Miladi 1504 tarihinde zalimlerin zulmünden göç ederek, bütün binaları kireçten güzel, Siirt Kasabası’nın doğusunda iki saat mesafede, yüksek bir yerde bulunan, havası güzel, bağları ve ağaçları bol, 200 evi, birkaç dükkanı, bir hanı, bir hamamı, üç mescit ve bir Cuma camisi bulunan Tillo adlı köyü vatan edinerek, bu camide imam-hatip ve müderris olmuştur. Bu görevi daha sonra Molla Ali Hz.’nin soyundan gelen İsmail Fakirullah Hz. sürdürmüştür.”
Harita
Kaynak ve detaylı bilgi için Siirt Valiliğinin Tillo içeriğini inceleyebilirsiniz.
